Tập vật lý trị liệu sau phẩu thuật gãy xương ở Sài Gòn

Mục đích và phương pháp vật lý trị liệu – phục hồi chức năng sau gãy xương

Giai đoạn bất động

Ở giai đoạn bất động này việc phục hồi chức năng với mục đích phòng ngừa các biến chứng viêm phổi ứ đọng, huyết khối, loét do đè ép… 

Ngoài ra còn có tác dụng giảm đau, duy trì tầm vận động của khớp tự do, tránh teo cơ, cứng khớp do bất động. 

Ở giai đoạn này thường được chỉ định tại cơ sở y tế, có sự hướng dẫn và giám sát của cán bộ y tế. Tuy nhiên người bệnh và người chăm sóc cũng cần hiểu để tuân thủ, kết hợp giúp bệnh nhân phục hồi nhanh hơn.

Phương pháp phục hồi chức năng – vật lý trị liệu

– Tư thế trị liệu: Đối với vùng chi còn phù nề, cần kê cao chi để giảm phù nề.

– Vận động trị liệu: Đối với vùng gãy xương phải bất động ta thực hiện co cơ tĩnh (gồng cơ) để đề phòng teo cơ, giảm phù nề, làm nhanh quá trình liền can. Đối với các khớp tự do không bị cố định thì thực hiện vận động chủ động các khớp hết biên độ (tầm) vận động.

– Giảm đau: Sử dụng điện trị liệu như các dòng điện xung, điện phân, điện cao tần… hoặc có thể sử dụng nhiệt lạnh như lấy đá, chờm lạnh…

– Hoạt động trị liệu: Phải được tiến hành sớm, ngay từ khi còn cố định xương đến khi hồi phục. Biện pháp tùy theo tổn thương cụ thể của từng bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ chỉ định thích hợp.

Giai đoạn sau bất động

Sau bất động lâu ngày (bó bột, phẫu thuật kết hợp xương) thường có tình trạng hạn chế tầm vận động, teo cơ, đau khớp, do đó các hoạt động cần phải thực hiện một cách thận trọng để tránh gây tổn thương thêm cho các mô bị suy yếu (cơ, dây chằng và mô liên kết).

Lúc đầu, bệnh nhân sẽ bị đau khi bắt đầu vận động, nhưng đau sẽ giảm dần khi khớp cử  động, các cơ mạnh dần lên và tầm hoạt động tăng tiến dần.

Chính vì lẽ đó mục đích phục hồi chức năng ở giai đoạn này cũng vô cùng quan trọng giúp giảm sưng, giảm phù nề, giảm đau. Gia tăng tuần hoàn, phá tan kết dính. Gia tăng tầm hoạt động của khớp. Gia tăng sức mạnh của cơ. Phục hồi chức năng tối đa để người bệnh nhanh chóng trở về cuộc sống, lao động bình thường.

Phương pháp phục hồi chức năng – vật lý trị liệu:

– Có thể sử dụng nhiệt nóng ẩm: Chiếu đèn hồng ngoại, bó parafin ngày 01 lần thời gian 20 – 30 phút.

– Xoa bóp trị liệu vùng chấn thương ngày 1 lần thời gian 20-30 phút. Điện xung ngày 1 lần thời gian 10-20 phút.  

– Vận động trị liệu:

+ Cử động khớp là cách tốt để bơm cho dịch khớp ra vào, khớp được nuôi dưỡng và trở nên mềm mại, tốc độ cho một lần co duỗi là 45 giây, mỗi lần tập 10-15 phút, ngày 4-6 lần. Có thể tập từ ngày thứ 3 sau mổ hoặc sau bó bột.

+ Tập đi với dụng cụ trợ giúp (nạng gậy), luyện dáng đi. Riêng tập đi thì người chăm sóc bệnh nhân và người bệnh phải cố gắng kiên trì. Bởi ngại thì việc phục hồi sẽ lâu hơn.

Trên đây là những nguyên tắc chung về tập luyện cho người bị gãy xương. Trong thực tế, tuỳ theo  từng trường hợp cụ thể mà người ta chọn các loại bài tập phù hợp với tình trạng người bệnh, loại gãy xương và xương bị gãy.

Đối với gãy xương chân người bệnh phải dùng nạng tập đi khi xương chưa liền nên cần lưu ý tập bước đi có 3 điểm tựa, không tỳ hoặc chỉ tỳ nhẹ tăng dần lên chân đau.

 Hai tay chống nạng ngay ngắn, hai mũi nạng và bàn chân lành tạo nên tam giác đế. Đưa 2 nạng ra trước 10 – 30cm một cách tăng dần, lấy thăng bằng trên đôi tay cầm, rồi bước chân lành ra trước, tiếp tục bước khác. Giai đoạn tiếp theo, dùng gậy chống lúc xương đã gần liền vững. Nhiều người thích dùng gậy chống bên chân đau nên đã làm dáng đi bị xấu đi. Phải tập cho quen chống gậy bên chân lành và khi bước chân lành ra trước thì sức nặng trên chân đau và gậy chống sẽ cùng chịu một lúc.

Phòng khám vật lý trị liệu tại Tân Phú

Tập vật lý trị liệu sau phẩu thuật gãy xương ở Tân Phú – Sài Gòn